اسکریپر چیست و چه کاربرد هایی دارد؟
اسکریپر به انگلیسی (Scraper) یکی از ماشین آلات عمرانی است که بیشتر در کار های راهسازی مورد استفاده قرار می گیرد. اسکریپر ها میتوانند مواد و مصالح مورد نیاز را در فاصله های حمل طولانی، حمل و بار اندازی، بارگیری، گود برداری، نمایند. معمولا اسکریپرها را می توان یک مورد به صرفه و اقتصادی برای پروژه های برون شهری پیشنهاد کرد. اﺳﻜﺮﻳﭙﺮ ﻫﺎ در زمین هایی بیشتر استفاده می شوند که ﺳﻨﮓ ﻫﺎی درﺷﺖ نداشته ﺑﺎﺷﻨﺪ. اسکریپر ها ماشین آلاتی راهسازی هستند که از آن ها برای پروژه های اصلاحی و موادی که استفاده از بولدوزر صرفه اقتصادی ندارد کاربرد دارد. چون در مکان هایی که مسافت حمل متوسطی دارند نه از بولدوزر میتوان استفاده نمود و نه از ماشین آلات با سرعت بالا زیرا اقتصادی نیست. در حقیقت اسکریپر ها نوعی ماشین های حفاری محسوب می شوند.
اسکریپرهای چرخ زنجیری و یا چرخ لاستیکی
اسکریپر ها هم دارای چرخ لاستیکی و هم چرخ زنجیری هستند. اگر مکان مد نظر نرم و هموار و فاصله ی حمل کم باشد، از اسکریپر ها ﺑﺎ ﭼﺮخ ﻫﺎی زﻧﺠﻴﺮی اﺳﺘﻔﺎده می کنند. مسافت حمل مناسب در اسکریپر های چرخ زنجیری حدودا صد متر می باشد. در ضمن مسافت های حمل بالای سیصد متر در اسکریپر های چرخ زنجیری توصیه نمی شود. در حالتی که مسافت حمل بیش از سیصد متر باشد از اسکریپر های ﭼﺮخ ﻻﺳﺘﻴﻜﻲ استفاده می کنند.
اسکریپر ها براساس نوع موتور به دو دسته تقسیم می شوند که عبارت هستند از:
الف: اسکریپر هایی که دارای موتور برای هدف و تولید قدرت حرکتی هستند.
ب: اسکریپر هایی که توسط تراکتور کشیده و یا هل داده می شوند.
انواع مختلف دسته بندی اسکریپر ها:
۱: اسکریپر های تک موتوره (Single-Engine Wheeled Scrapers)
۲: اسکریپر های دو موتوره با جفت محور متحرک (Dual-Engine Wheeled Scrapers)
۳: اسکریپرهای یک سر گیردار (دو محوری)
۴: اسکریپرهای کش-واکش (Push-Pull Scrapers)
۵: اسکریپرهای بالابر (نقاله دار) (Elevating Scrapers)
۶: اسکریپرهای سه محوری (Three axle Scrapers)
۷: اسکریپر سوراخ کن (Auger Scrapers)
۱: اسکریپرهای تک موتوره (Single-Engine Wheeled Scrapers):
اسکریپر های تک موتور به گونه ای است که دو محور از یک تراکتور تک محوره استفاده می نمایند و به همین دلیل، موضوع تعادل این تراکتور بدون اسکریپر مربوطه قادر به حرکت نمی باشند.
۲: اسکریپرهای دو موتوره با جفت محور متحرک (Dual-Engine Wheeled Scrapers):
در اسکریپر های با دو محور متحرک، هم چرخ های تراکتور و هم چرخ های اسکریپر می چرخند. این نوع اسکریپر ها که مجهز به دو موتور هستند و موجب داشتن توان اضافی می شود که نیروی کشش آن ها بیش تر از اسکریپر های چرخ معمولی می باشد .
۳: اسکریپرهای یک سر گیردار (دو محوری):
اسکریپر های دو محوری و یا تراکتور هایی که فقط یک محور دارند مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع اسکریپر ها تحمل بار بیشتر و مقاومت غلتشی خیلی کم تر از اسکریپر سه محوره، که با تراکتور چهار چرخه به صورت معمول کشیده می شوند، دارند.
۴: اسکریپرهای کش-واکش (Push-Pull Scrapers):
اسکریپرهای کش- واکش، اسکریپر هایی با دو محور متحرک هستند که به یکدیگر متصل بوده و بنابراین دو اسکریپر می توانند در حمل بار به هم کمک نمایند.
۵: اسکریپرهای بالابر (نقاله دار) (Elevating Scrapers):
برای حمل بار به جای استفاده از تراکتور از بالابری که در روی جام نصب گردیده است استفاده می نمایند. کار بالابر به این صورت است که خاکی که به جام وارد شده را از جلوی لبه ی جام به داخل آن هدایت می کند و در نهایت کندن و پرشدن خاک در جام سریع تر و راحت تر انجام می شود. این اسکریپر را (Elevating scraper) هم گفته می شود.
۶: اسکریپرهای سه محوری (Three axle Scrapers):
اسکریپری که به وسیله یک تراکتور چهارچرخه جابه جا می شود از اسکریپر های دو محوره مقام تر است که موجب بیشتر شدن سرعت کار در مسافت های جاده ای می شود.
۷: اسکریپر سوراخ کن (Auger Scrapers):
اسکریپر های سوراخ کن برای حمل بار از یک مته دورانی که در مرکز جام قرار دارد استفاده می نمایند تا هنگام بالابردن و پخش خاکی که در قسمت بالای لبه های بُرنده جریان دارد به خوبی صورت گیرد.
قسمت های مهم یک اسکریپر
اساسی ترین قسمت های این ماشین به شرح زیر است که عبارت هستند از:
الف: جام (bowl)
ب: محفظه جلویی جام (Aprone)
ج: ﺻﻔﺤﻪ تخلیه کننده جام (Ejector)
نکات های اساسی انواع مختلف اسکریپر ها:
الف: بین انواع مختلف اسکریپر های متداول، نوع موتور یکسره گیردار در جاده های نسبتا نرم برای حمل مسافت های متوسط مناسب تر از بقیه است.
ب: اسکریپر های سه محوره برای جاده های حمل طولانی و ناهموار مناسب و سریع تر هستند .
ج: اﺳﻜﺮﻳﭙﺮ ها بهتر است در ﺳﺮاﺷﻴﺒﻲ حمل بار صورت گیرد تانیروی واکشی مورد نیاز و زمان بارگیری کمتر شود.
د: باید برای جداکردن خاک سفت، آن را قبل ازبارگیری با شکافنده ویا کلنگ زن نرم کرد.
ه: جاده در بهترین شرایط ممکن در نظر گرفته شود که حمل بار یک گریدر در جاده حمل موجب افزایش تولید اسکریپر می گردد.
و: بهتر است جاده حمل تا حد امکان عریض باشد تابتوان حمل را در سرعت های خیلی بالا بدون ایجاد خطر انجام داد. در صورت ممکن استفاده از یک جاده حمل یکطرفه مناسب تر خواهد بود.
